Nu iedereen de feestdagen in kleine kring thuis doorbrengt, verwacht de Stichting Brandwonden meer ongevallen met hete fondue-, gourmet- en teppanyaki-toestellen. «Die verhogen het risico op brand en brandwonden», weet brandpreventieadviseur Frank Samson. Zo hou je het veilig.
Veel gezinnen kiezen er met de feesten voor om gezamenlijk rond de tafel vlees te bakken: gezellig en kindvriendelijk. Bij een gourmettoestel leg je het vlees op kleine pannetjes en/of een grote grill. Bij teppanyaki wordt een grote, ijzeren bakplaat gebruikt. Deze toestellen werken bijna altijd op elektriciteit. Bij klassieke fondue dompel je de stukjes vlees onder in hete fondue-olie, maar steeds meer mensen verkiezen een elektrische versie zonder brandbare vloeistof die een vlammetje opwekt.
«Bij fondue ga je het vlees meer koken, terwijl mensen het tegenwoordig liever bakken voor de smaak», zegt Sophie Jonckheere van Buurtslagers. Zij stelt vast dat het aantal bestelde fondueschotels in drie jaar tijd gehalveerd is en nog amper 10 à 15% van het aandeel eindejaarsvleesschotels uitmaken. «Er is ook de rompslomp met olie. En elektrische toestellen zijn veiliger.»
Kortsluiting
Frank Samson, preventieadviseur bij brandweerzone Centrum in Gent, beaamt dat. «Maar zelfs dan is voorzichtigheid geboden. Plaats een elektrisch toestel altijd zo dicht mogelijk bij het stopcontact. Verlengkabels verhogen het struikelgevaar en het risico dat je een heet toestel van tafel sleurt. De haspel van een verlengkabel wordt bovendien warm vanbinnen, wat kortsluitingsgevaar oplevert.»
«Let ook op met verdeelstekkers als je meerdere toestellen gebruikt. Een verdeeldoos voor twee toestellen kan maar 3.500 watt aan, terwijl een
gourmettoestel meestal 2.000 watt verbruikt. Twee zulke toestellen op eenzelfde verdeelstekker veroorzaakt overbelasting, met kortsluiting en brand tot mogelijk gevolg. Kijk bij de technische gegevens wat je toestel verbruikt en sluit je twee toestellen op aparte stopcontacten aan als het verbruik te hoog is.
«Organiseer je tafel zo dat beide kabels toch zo dicht mogelijk bij je stopcontacten liggen. En een toestel op de grond zetten is sowieso een héél slecht idee.»
Brandpasta
«Als je fonduet zonder elektriciteit, raden wij aan om brandpasta in het potje onder de ketel te doen in plaats van brandethanol of spiritus. Vul het potje ook nooit bij in de nabijheid van vuur en laat het helemaal afkoelen alvorens bij te vullen. Bij ethanol of spiritus schuilt het gevaar in het kleine, blauwe vlammetje dat je bijna niet kunt zien. Veel mensen denken dat hun toestel uit is, en vullen het bij. Als er nog iets van vuur wakkert, creëer je meteen een steekvlam. Opletten dus.»
«Vul de fonduepot ook maar voor een derde met olie. Zo beperk je het risico op brandwonden door opspattend vet. In België worden jaarlijks 1.400 mensen met ernstige brandwonden opgenomen in een brandwondencentrum, onder wie 400 kinderen, vooral tussen 0 en 5 jaar. Dat is meer dan één kind per dag. Ongelukken met warme toestellen zijn daar frequente oorzaken van. Laat hen dus nooit hun eigen vleesjes bakken», besluit Samson.
Woningbranden per jaar
Steun aan patiënten
Preventie workshops per jaar